آسیب‌شناسی اثرات فاز محلول نفت خام بر بافت آبشش بچه ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) در شرایط آزمایشگاهی

هدف از این تحقیق،  بررسی تأثیر سمیت فاز محلول نفت خام بر بافت آبشش بچه ماهی سفید دریای خزر و بررسی ضایعات بافتی ناشی از غلظت LC50  این محلول در مدت 96 ساعت می‌باشد. بدین منظور بچه ماهیان به وزن 1 تا 2 گرم در تابستان 1387 از کارگاه تکثیر و پرورش ماهی کلمه گرگان صید و بمنظور سازگاری با شرایط آزمایشگاهی به مدت 8 روز در تانکهای 300 لیتری حاوی آب کلرزدایی شده شهری نگهداری شدند. سپس برای بدست آوردن LC50 96 ساعت، 6 غلظت از فاز محلول نفت خام (27، 25/29، 5/31، 75/33، 36 و 25/38 قسمت در میلیون) غلظت‌سازی شده و به هر آکواریوم 10 عدد بچه ماهی به مدت 96 ساعت معرفی گردید. با توجه به میزان مرگ و میر بچه ماهیان در 96 ساعت و با استفاده از آنالیز آماری Probit value، LC50 96 ساعت، 95/33  قسمت در میلیون محاسبه گردید. 2 غلظت LC50 و LC50 1/0 آماده‌سازی شدند. بعد از 24 و 96 ساعت از هر آکواریوم 3 عدد ماهی برای انجام آزمایشات بافت‌شناسی در محلول بوئن تثبیت شدند. از بافت آبشش برش‌های 3 میکرونی تهیه، با هماتوکسیلین-ائوزین رنگ‌آمیزی و بوسیله میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. آسیب‌های عمومی مشاهده شده شامل جدا شدن اپیتلیال از غشاء پایه تیغه‌های آبششی، پرخونی در رشته و تیغه‌های آبششی، آنیوریسم، چماقی شدن انتهای تیغه‌ها، هایپرتروفی سلولهای اپیتلیال تیغه‌ها، هایپرپلازی بین تیغه‌ها و چسبندگی تیغه‌های آبششی بود. مطالعات آسیب‌شناسی نشان می‌دهد که فاز محلول در آب نفت خام سبب آسیب‌های جدی به بافت آبشش در بچه ماهی سفید می‌شود و با اختلال در عملکرد این اندام سبب بر هم خوردن هموستازی بدن ماهی می‌شود.